Jaką wybrać formę opodatkowania przy zakładaniu działalności gospodarczej?

Autor: Paweł Lipiński, publikacja: 2019-07-12

p class="ofe-blog-lead">Decydując się na założenie własnej działalności gospodarczej, w trakcie jej rejestracji należy wskazać odpowiednią formę opodatkowania, która będzie stosowana w czasie rozliczania przychodów. Wybór nie jest łatwy, a przed podjęciem ostatecznej decyzji, warto dokładnie przeanalizować wiele czynników związanych z funkcjonowaniem naszej firmy. Trzeba zastanowić się między innymi, jakie przychody będziemy osiągać, jakie wydatki ponosić itp. Jakie formy opodatkowania są dopuszczalne przez polskie przepisy i czym się różnią od siebie? Wyjaśniamy poniżej.

Zasady ogólne

Formy oraz zasady opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce szczegółowo określają dwie ustawy:

ustawa z dnia 26 lipca 1996 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych,
ustawa z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Na podstawie wyżej wskazanych ustaw wyróżnia się cztery podstawowe formy opodatkowania, pomiędzy którymi mogą wybierać przedsiębiorcy: skala podatkowa, podatek liniowy, a także formy zryczałtowane, do których należy karta podatkowa oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Skala podatkowa

Jedną z najbardziej powszechnych i zarazem najczęściej wybieranych przez przedsiębiorców form rozliczania przychodów jest skala podatkowa. Określa się ją inaczej zasadami ogólnymi i jest stosowana domyślnie w sytuacji, kiedy osoba zakładająca działalność nie zdecyduje się na wybór żadnej formy opodatkowania.

Skala podatkowa polega na opodatkowaniu osiąganych dochodów według dwustopniowej skali. W przypadku kwoty do 85 528 zł stosuje się podatek w wysokości 18%. Natomiast po przekroczeniu tej sumy jest to 32% od nadwyżki wobec limitu.

Decydując się na wybór skali podatkowej, każdy przedsiębiorca jest zobligowany do prowadzenia:

księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych,
ewidencji przebiegu pojazdu,
ewidencji środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych,
innych ewidencji, które nie są regulowane ustawami, a oddzielnymi przepisami prawa polskiego.

Podatek liniowy

Wybór tej formy opodatkowania warto rozważyć w sytuacji, kiedy roczne dochody przekroczą kwotę 85,528 złotych. Podatek liniowy daje możliwość płacenia podatku w wysokości 19% zamiast 32%. Należy zaznaczyć, że jest to podatek stały, a to oznacza, że nie ulega on zmianie, bez względu na uzyskiwane dochody. Trzeba więc pamiętać, że jego wybór może być związany z utratą przysługujących ulg podatkowych lub możliwości wspólnego rozliczania się ze współmałżonkiem. Wybór podatku liniowego jest ponadto związany z obowiązkiem płacenia podatku od każdego dochodu – w tej sytuacji nie obowiązuje kwota wolna od podatku.

Karta podatkowa

Na chwilę obecną jest to jedna z najmniej skomplikowanych form opodatkowania, jaką może wybrać osoba zakładająca własną działalność gospodarczą. Karta podatkowa zwalnia z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, rozliczania się zeznaniami podatkowymi, a także konieczności ustalania zaliczek pobieranych na podatek dochodowy. Jedynym obowiązkiem jest prowadzenie ewidencji zatrudnienia.

Wysokość podatku jest ustalana oddzielnie dla każdego roku podatkowego i zależy między innymi od rodzaju prowadzonej działalności, liczby zatrudnianych osób itp. Ta forma opodatkowania nie przewiduje możliwości korzystania z rozliczania się razem z małżonkiem lub dzieckiem. Z karty podatkowej warto skorzystać, chociażby wówczas, gdy prowadzimy działalność w zakresie usług rozrywkowych lub firmę o charakterze wytwórczo-usługowym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Zdecydowanie się na tę formę opodatkowania wiąże się z opłacaniem podatku naliczanego od przychodu, a nie od dochodu. Forma ta dotyczy przedsiębiorców, którzy w poprzednim roku podatkowym osiągnęli przychody niższe niż 644,640 zł. Ten sposób rozliczania przewiduje kilka stawek podatkowych, takich jak: